Pakistan’ın Çin’in FC-31 Gyrafalcon’unu satın alması, Hindistan’ın beşinci nesil savaş uçağı programlarını yeni bir silahlanma yarışına sokuyor.

Pakistan, Çin’in Shenyang FC-31 Gyrfalcon beşinci nesil savaş uçaklarını teslim almaya hazırlanıyor; bu da Güney Asya’da Hindistan ve Pakistan’ı karşı karşıya getiren ve Çin’i ortada bırakan silahlanma yarışında potansiyel olarak önemli bir an.

Bu ay Defense News’in aktardığına göre Pakistan Hava Kuvvetleri (PAF) Başkanı Zaheer Baber Sidhu, F-60’lar ya da J-21 Karlı Baykuşlar olarak da bilinen Çin yapımı savaş uçaklarının kısa süre içinde hizmete girmesinin beklendiğini söyledi ancak kesin bir zaman dilimi belirtmedi.

Defense News’in haberine göre Sidhu, Çin yapımı K-10C Firebird avcı uçaklarını da içeren yeni askeri teçhizat için düzenlenen bir törende konuşuyordu. PAF şefi Pakistan’ın kaç adet FC-31 alacağını belirtmedi.

Çin’in FC-31/J-35 düşük maliyetli beşinci nesil avcı uçağı programı, uluslararası pazarlarda ABD yapımı F-35 ve dördüncü nesil artı Avrupa avcı uçaklarıyla rekabet etmeyi amaçlıyor.

Ancak Defense News raporuna göre, FC-31’in uygulamada ulaşabileceği gizlilik seviyesi, operasyonel olduğunda uçaktaki sensörler ve sensör füzyonu ve teslimat için geçen süre hakkındaki cevaplanmamış sorular, Pakistan’ın satın almasının Hindistan’ın gelişen yeteneklerini dengelemede ne kadar etkili olacağını belirleyecektir.

Rapor ayrıca Pakistan’ın JF-17, J-10 ve F-16’larının Hindistan’a karşı hava üstünlüğü operasyonları için yeterli olduğunu öne sürerek, Pakistan’ın özellikle nakit sıkıntısı çektiği ve ekonomisinin darmadağın olduğu bir dönemde FC-31’leri tedarik etme ihtiyacı konusunda soru işaretleri yarattı.

Çin savaş uçaklarının önemli bir alıcısı olan Pakistan, Bangladeş, Myanmar, Kuzey Kore ve birkaç Afrika ülkesi ile birlikte Çin askeri uçaklarını tedarik etmeyi tercih eden küçük bir grup ülkeden biridir.

Mart 2022’de The Warzone, Pakistan’ın ilk Çin yapımı J-10 çok amaçlı savaş uçağını teslim aldığını ve bu alımın Hindistan Hava Kuvvetleri’nin (IAF) Şubat 2019’da Pakistan’ın Balakot kentinde teröristlere ait olduğu iddia edilen bir eğitim kampına düzenlediği hava saldırısının ardından PAF’ın kabiliyetlerini arttırmayı amaçladığını bildirdi.

Warzone raporunda PAF’ın J-10 alımının aynı zamanda Hindistan’ın Fransa’dan Dassault Rafale çok amaçlı avcı uçakları tedarikine de bir yanıt olduğu belirtildi. Gelişmiş aktif radar güdümlü PL-15 havadan havaya füzeler ve aktif elektronik taramalı dizi (AESA) radarıyla donatılan J-10, Hindistan ile aradaki stratejik boşluğun en azından bir kısmını dolduracak.

Daha önce Pakistan ve Çin, JF-17 hafif avcı uçağını birlikte geliştirmişlerdi ki bu da Çin’in küresel savaş uçağı pazarındaki şansını artırabilecek stratejik bir ortaklıktı.

Kasım 2022’de Business Insider için yazdığı bir makalede Benjamin Brimelow, ilk kez 2003 yılında uçan JF-17’nin Ekim 2021 itibariyle 145 uçak gövdesiyle sadece Pakistan, Myanmar ve Nijerya’da hizmet verdiğini belirtiyor.

Brimelow, on yılın sonunda bu sayının 185’e çıkacağını ve JF-17’nin dünya çapında en çok kullanılan Çin savaş uçağı olacağını belirtiyor.

İlk JF-17’ler sadece Çin’de üretilirken, şu anda üretimin çoğuna Pakistan’ın ev sahipliği yaptığını, uçakların %58’inin Pakistan’da, %42’sinin ise Çin’de üretildiğini yazıyor.

Brimelow, JF-17’nin 15 ila 25 milyon dolarlık fiyat etiketinin onu piyasadaki tüm dördüncü nesil avcı uçaklarından daha ucuz hale getirdiğini ve gelişmekte olan dünyada Batı uçaklarını alamayan nakit sıkıntısı çeken hava kuvvetleri için cazip bir seçenek haline getirdiğini belirtiyor.

Ancak Brimelow, JF-17’nin ABD yapımı F-22 ve F-35 gibi beşinci nesil avcı uçaklarıyla doğrudan rekabet etmek için tasarlanmadığını, daha ziyade isyanlar gibi düşük yoğunluklu çatışmalar veya benzer donanıma sahip düşmanlara karşı temel hava savunması için daha donanımlı olduğunu belirtiyor.

Çin’in Pakistan’a yaptığı savaş uçağı satışları, dünya piyasalarındaki kötü performansı içinde parlak bir nokta.

Asia Times Ocak 2022’de Çin’in bugüne kadarki az sayıdaki savaş uçağı satışının, Pekin’in maliyet paylaşımı anlaşmalarına girmekten çekinmesine, büyük stratejik ortakların eksikliğine ve potansiyel ortakların savaş uçağı alımları yoluyla Çin ile stratejik bağlar kurma konusundaki isteksizliğine borçlu olduğunu belirtmişti.

Ancak Çin şimdi sofistike silah satışları yoluyla Pakistan’ı kendi askeri lojistik tedarik zincirine dahil ediyor olabilir.

Çin, ABD örneğini izleyerek, alıcıların teknik destek, daha iyi fiyatlandırma ve daha da gelişmiş silahlara erişim için Çin egemenliğindeki bir lojistik trenine katılması önermesiyle silahlarını pazarlamak için Pakistan’ı bir model olarak kullanabilir.

Pakistan’ın Hindistan’la uzun süredir devam eden çatışması, onu nispeten ucuz gelişmiş silahlar için Çin’e giderek daha bağımlı hale getirdi ve bu durum bazılarına göre dış ve savunma politikalarını Çin’in çıkarlarına boyun eğdirebilir.

Bu nedenle Pakistan savaş uçağı kaynaklarını çeşitlendiriyor. Şubat 2022’de Asia Times, Pakistan ve Türkiye’nin, eskiyen ABD yapımı F-16 filolarının yerini alacak beşinci nesil bir hayalet savaş uçağı geliştirmek için işbirliği yaptığını bildirdi.

Turkish Fighter Experimental (TF-X) projesi, havadan havaya yeteneklere ve havadan karaya rollere sahip çift motorlu çok rollü bir uçaktır. Kasım 2022’de Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TAI), TF-X’in yapımının erken aşamasındaki video görüntülerini yayınladı. FC-31’in satın alınmasının bu işbirliğini nasıl etkileyeceği belli değil.

Pakistan’ın Çin destekli hava kuvvetleri modernizasyonu Hindistan’da alarm zilleri çaldırıyor ve Yeni Delhi’yi yerli savaş uçağı programını hızlandırmaya itiyor.

Eurasian Times’ta bu ay yayınlanan bir makalede Anil Chopra, Hindistan’ın Hafif Savaş Uçağı Mark 1A’nın (LCA Mk1A) bu yıl hizmete gireceğini, eşlik edecek LCA Mk2’nin ise ilk uçuşunu 2025 civarında yapacağını belirtiyor.

Bu arada, Hindistan’ın ilk yerli yapım beşinci nesil avcı uçağı olan Gelişmiş Orta Muharebe Uçağı’nın (AMCA) 2028-29 civarında hizmete girmesi planlanıyor. Chopra, AMCA’nın kısmi gizli AMCA Mk1 ve gizli AMCA Mk2 olmak üzere iki varyantı olduğunu ve ilkinin 2028-29’da, ikincisinin ise 2032’de uçacağını belirtiyor.

Chopra, Hindistan’ın geçici bir önlem olarak yaklaşık iki filo F-35 alabileceğini, Rus Su-57 veya Su-75 programlarına katılabileceğini ya da Japon veya Avrupa beşinci nesil programlarına katılabileceğini öne sürüyor. Hindistan’ın en iyi seçeneğinin AMCA programını hızlandırmak ve yaklaşık 36 adet F-35 edinmek olduğunu ileri sürmektedir.