Güvenli kuantum iletişimi, Çin’in kuantum uydusu Mozi kullanılarak yaklaşık 4.000 kilometrelik bir mesafeyi kapsadı.

Rusya ve Çin’den bilim adamlarının, Çin’in kuantum uydusu Mozi tarafından iletilen güvenli anahtarları kullanarak kuantum iletişim şifrelemesini başardıkları iddia ediliyor.

Kuantum iletişim şifrelemesi, güvenli iletişim kanalları oluşturmak için kuantum mekaniği ilkelerini kullanır.

Kırılamaz şifreleme oluşturmayı amaçlayan bu sistem, finans, devlet ve savunma gibi alanlarda hassas bilgilerin iletilmesi gibi en üst düzeyde güvenliğin gerekli olduğu uygulamalar için oldukça caziptir.

Benzeri görülmemiş düzeyde veri koruması

Bu buluş, bir BRICS (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin, Güney Afrika) kuantum iletişim ağı kurmanın teknik fizibilitesini ortaya koymaktadır.

South China Morning Post’un haberine göre araştırmacılar, Moskova yakınlarındaki bir yer istasyonu ile Çin’in Sincan bölgesindeki Urumçi yakınlarındaki bir başka istasyon arasında 3.800 kilometrelik bir mesafeyi kat ederek kuantum anahtarlarıyla güvence altına alınmış iki kodlanmış görüntü iletmeyi başardılar.

Rusya Ulusal Bilim ve Teknoloji Üniversitesi ve Rusya Kuantum Merkezi’nden Alexey Fedorov’a göre, iki ülke arasındaki ilk tam döngülü kuantum iletişim testi Mart 2022’de gerçekleşti.

Bu deney sırasında, Çinli filozof Mozi’den bir alıntı ve Sovyet fizikçi Lev Landau’dan bir denkleme dayanan anahtarlar kullanılarak şifresi çözülen iki şifreli mesaj aktarıldı.

İşbirliğinde, hem ulusal hem de uluslararası kuantum iletişim ağlarının geliştirilmesinin önünü açan Çin’in kuantum uydusu Mozi kullanıldı.

Kuantum iletişimi, bilgi aktarımı için güvenli bir yol sağlayarak bilgisayar korsanları tarafından gizlice dinlenmeye karşı dirençli hale getirir.

Şifrelenmiş veriler, bir kuantum anahtarı ile birlikte birler ve sıfırlar olarak aktarılır ve yetkisiz kişilerin bilgilere erişememesini sağlar.

Bununla birlikte, yer tabanlı kuantum anahtar dağıtımındaki sınırlamalar, uzun mesafelerde foton kaybı nedeniyle ortaya çıkmakta ve fiber optik kablo transferlerini yaklaşık 1.000 kilometre ile sınırlamaktadır.

Çin’in 2016’da fırlattığı dünyanın ilk kuantum iletişim uydusu Mozi bunun üstesinden geliyor. Uzun mesafeli kuantum iletimine olanak sağlıyor.

Uydu, Çin’de binlerce kilometreyi kapsayan ulusal bir kuantum ağının kurulmasını sağlıyor.

Rusya kuantum teknolojisinde lider olmak istiyor

2020 yılında Rus araştırmacılar Mozi ekibiyle işbirliği yaparak Moskova’daki bir yer istasyonu ile Çin’in Urumçi yakınlarındaki Nanshan yer istasyonu arasında uzun mesafeli kuantum iletişim potansiyelini keşfetmek için deneyler gerçekleştirdi.

SCMP raporunda ayrıca Rusya’nın bu teknolojide lider olmak istediği ve büyük bir kuantum iletişim ağı oluşturmak için BRICS ülkeleriyle birlikte çalışmayı düşündükleri belirtiliyor.

Ancak, veri alışverişini nasıl yapacakları ve işleri nasıl güvende tutacakları konusunda anlaşmaları gerekiyor. Plan, küçük kuantum uyduları fırlatmak ve yerde istasyonlar kurmak.

Rusya aynı zamanda süper ileri matematik gibi olan kuantum hesaplamaya da giriyor ve bunun teknolojide ileride kalmak için çok önemli olduğuna inanıyorlar.